Artikelen

Deze eerste column laat je nadenken over de nutteloosheid van de vraag: wat hoor je in het woordje ... boom? Een eye-opener voor wie zich verdiept in leesdidactiek.

Als we de weg van onze voorouders volgen en eerst met picto's leren lezen worden onze kleuters spelenderwijs schriftbewust.

Door het consequent gebruiken van de juiste leesrichting kunnen we stoppen met het aanbieden van 'woorden met gaten'. Je leert sneller en gemakkelijker lezen als je deze oefeningen overslaat. 

Als je eerst de tweeklanken aanbiedt en daarna pas de korte klanken kun je veel problemen voorkomen. Het lijkt gemakkelijk om te beginnen met korte klank woorden, maar het tegendeel blijkt later. Hier lees je waarom dat zo is.

Ze konden hun oren niet geloven toen ik de leerlingen vertelde dat we vandaag geluid zouden gaan 'voelen'. Hoe een gebaar kan helpen bij het onthouden van de koppeling klank en lettervorm.

Ook de geoefende lezer valt terug op spellend lezen zodra hij een woord leest dat hij nog niet eerder heeft gezien. Het belang van auditieve synthese tegenover de overbodigheid van auditieve analyse bij het leren lezen.

Een eigenzinnige collumn over het bewust niet aanleren van de ng als lettercombinatie. De ng maakt niet voor niets geen deel uit van ons alfabet!

Ik was te gast in een dorp waar alle mensen zwart waren...
Zes vuistregels die je helpen om letters te leren onderscheiden.

Hoe denk jij over het afnemen van een synthesetoets in groep 2?

Het valt niet mee om altijd het goede voorbeeld te geven. We denken dat we het goed doen, maar zetten ongewild het kind op het verkeerde been. Ofwel: dat sommige kinderen pir schrijven i.p.v. peer zegt meer van de leerkracht of logopedist dan van het kind.

In overleg met de logopedist besloten we dat het tijd werd om te gaan pictolezen...
Een zeer persoonlijk verhaal over de oorsprong van mijn fascinatie voor beeldschrift en pictolezen.

De breinaaldenkoker van mijn moeder heeft een nieuw leven gekregen. Op elke studiedag waarbij het aanleren van de letters aan de orde komt oefenen we met veel plezier de letter rrr.....

Leren lezen is alleen decoderen en makkelijker dan schrijven, dus...
Over de basale vaardigheden die je nodig hebt voor het lezen lezen en de tegenovergestelde vaardigheden die horen bij het leren schrijven. 
Een eye-opener voor wie zich wil verdiepen in leesdidaktiek. 

Ze was tweeënhalf toen ze haar eerste woordjes zei...
Gewoon een leuk verhaal van een moeder over het belang van klankgebaren bij het leren articuleren.

Het willen leren lezen is een magisch moment. Het moment waarop de kleuter vraagt: Wat staat daar? Wat doen we als volwassenen op dat moment?
Over het serieus nemen van kinderen die willen gaan leren lezen.

Onlangs vroeg Hilde, een jonge leerkracht, wanneer ze met pictolezen mocht beginnen: Kan dat al in groep 2?
Over het gebruik van beeldschrift in groep 2 en de kik die kleuters dan krijgen: Ik kan lezen!

Het is voorjaar. De zandbak ligt er goed bij. Niet te nat, niet te droog, geen vorst in de grond. Dus de groep kan naar buiten...
Over het speels aanbieden vormenkennis als voorbereiding op het leren kijken naar lettervormen.

De letter d zou worden aangeleerd en ik mocht meekijken...
Over het belang van leesrichting, óók als je een letter aanleert. Over timing en een duidelijke visie op het bepalen van de lettervolgorde, vooral bij letters die op elkaar lijken zoals de p, b en d. 

Juf vraagt: Wat willen jullie leren? Er valt een stilte in de groep, want het is een belangrijke vraag. Dat voelen de kleuters meteen aan...
Een praktijkverhaal over juf Annemiek die vanuit deze vraag de kleuters op weg helpt naar Het Schrift.

De groep van juf Annemiek heeft in de afgelopen periode goede resultaten geboekt wat de letterkennis betreft. Genoeg letters om nu te gaan leren...
Over de deelstappen van het didactisch proces bij het aanleren van de klanksynthese bij het leren lezen van klankzuivere woorden.

Dit jaar gaan ze Sinterklaas extra verrassen met een zelfgemaakt pictogedicht...
Over het belang van begrijpend lezen, zelfs al kent de leerling nog geen enkele letter. Met pictolezen ben je immers al begrijpend aan het lezen.

Mam, gaan we Harry Potter lezen? Karlien was 16 toen Harry Potter als idool de wereld veroverde...
Over wat voorlezen teweeg kan brengen: mooie gesprekken, zelfs als het verhaal je tegenstaat.

De spiegel van Neregeb laat zien wat je droomt. Je eigen spiegel laat zien wat je kunt!
Over wat een verhaal met je kan doen en hoe je daar als opvoeder mee om zou kunnen gaan.

... als we in de middeleeuwen hadden geleefd, zou ze zeker 'schrijfnon' zijn geworden en bijbels hebben gekopieerd, grapten we in ons gezin...
Een bijzonder verhaal over de schrijfdrang van een jonge vrouw met het syndroom van Down.

Over de invloed op de familie van het feit dat een broer met down syndroom op 17 jarige leeftijd leerde lezen.

Over het zelf maken van leesstof die past bij het thema dat aan de orde is en dan óók nog op een voor elk kind aangepast eigen leesniveau. Het kan allemaal met behulp van de pictosschrijver. Een juf in België laat het zien.

Van alle letters die kinderen moeten leren is de m de letter die het meest tot de verbeelding spreekt...
Over het gevaar van omkeringen bij het aanbieden van losse letters. Deze collumn kan de tongen losmaken.

Je kent haar vast wel: de super invaljuf.
Een ode aan de juf die boven de methodes staat, lesgeeft vanuit haar hart en werkt vanuit een weldoordacht didaktisch inzicht.

Over het leren schrijven van je eigen naam als een op zichzelfstaande sociale vaardigheid die verder niets te maken heeft met leren spellen.

Sanne leest al, zegt een moeder, ze leest al hele zinnen en ze zit nog maar net in groep 3...
Een poëtische column over een spraakmakend onderwerp met als strekking: letters zijn geen vrijblijvend speelgoed. 

Over het verschil tussen een opbouwmethode en een globaalmethode. Een column die je aan het denken zet:
Het Nederlands heeft voldoende klankzuivere woorden om met een opbouwmethode te kunnen leren lezen. Dat geldt niet voor het Engels.

'Ik kan niet lezen hoor', had Martijn geroepen, toen hij de kaart met zeemansknopen zag....
Over de kunst van het geven van duidelijke instructie. Het geldt net zo goed voor het leren knopen als voor het leren lezen: kijken als uitgangspunt!

Over vier trucjes die je een ouder kind kunt bijbrengen als hij/zij nog steeds worstelt met het principe van lezen. Bagage voor het leven van een leeszwakke prepuber.

Over de gedachte achter en het onstaan van de tien grondvormen die je als didactische ondersteuning kunt gebruiken bij het leren verklanken van de letters van ons alfabet. 

Over leerkrachten die het onderwijs van binnenuit vernieuwen. Deze column zet aan tot denken over het toekennen van waarderingspredicaten en geeft enkele scholen een bijzonder compliment. 

Een kritische column over de nadelige effecten voor spellingzwakke leerlingen bij het moeten invullen van een Citotoets. 

Over een moeder die een moderne leesmethode ontwikkelde voor haar kinderen die, opgroeiend in een westers land, de Chinese taal leren lezen. 

Een waar gebeurd verhaal over een niet te stuiten jongen die met een onorthodoxe aanpak zijn weg vindt naar groep 3. Inmiddels - het is nu 2020- zit hij in groep 8. Nog steeds een stuiterbal, maar met een meester die hem weet te raken. Nick heeft geluk. 

Wat doet de pictoschrijver dit jaar met zwartepiet? Een jaarlijks terugkerende vraag waar de tekenaars van het Picto Semi Schrift een passende oplossing voor hebben bedacht. 

Kunstenaar Xu Bing schreef een boek zonder letters. Welke taal je ook spreekt, je kunt dit beeldschrift lezen. 

Ryan heeft het downsyndroom en leest goed mee in groep 3. Leesbegeleider Diana Snel beschrijft haar werkwijze. 

'Ik trok een streep: tot hier, nooit ga ik verder dan tot hier.' Zo begint een gedicht van Toon Tellegen.
Over de manier waarop je met het Picto Semi Schrift poëzie kunt schrijven.

De eerste week van de maand juni is het Prokkelweek! Doe je mee?

Nooit eerder heb ik zo duidelijk ervaren hoe de computer kan helpen bij het oplossen van een didactisch probleem.
Over het gratis computerspelletje Lees Het Zelf. 

De VIM bestaat nu al weer 30 jaar en zet zich nog steeds met hart en ziel in kinderen met het syndroom van down.
Sinds 2019 is de VIM ondergebracht bij de SDS, Stichting Downsyndroom.

De kerstboodschap is dit jaar actueler dan ooit....Met het Picto Semi Schrift kun je pictopoëzie maken.

Hoe een bezoek aan een kunsttentoonstelling je inzicht kan vergroten...

Nieuwe Nederlanders brengen kansen mee voor innovatie van ons onderwijs.

 Een persoonlijk verhaal.

Het is een regelmatig weerkerende klacht: er wordt te weinig materiaal ontwikkeld voor het speciaal onderwijs.

Ik heb altijd lettervermecelli in huis. In deze column beschrijf ik waarom dat zo is.

Eva van Ginkel, auteur van de thesis De zin in beeld.

Soms bewandelt een onderwijspionier ongebruikelijke wegen om nieuwe doelen te bereiken. Zeker als het gaat om zeer moeilijk lerenden. Wie voorop loopt moet extra goed uitkijken.

Een gedicht als laatste column in het Tijdschrift voor Orthopedagogiek.

Een bijdrage van Annemarie Wassink, Leesbegeleider LMJD over het leren schrijven met behulp van railsletters.

Door Pieter Reintjes, Autisme Magazine, winter 2019

door Dominique, van Pretletters, juli 2018

Een onderzoek naar Pictoschrijver als onderdeel van een logopedische behandeling.

Trijntje de Wit-Gosker, Tijdschrift voor Orthopedagogiek, november 2013

Trijntje de Wit-Gosker, Logopedie en Foniatrie, november 2013

Trijntje de Wit-Gosker, Digitaal Magazine van de LBBO, november 2013

Trijntje de Wit-Gosker, Nieuw Meesterschap, zomer 2011.
Het eerste artikel over het Picto Semi Schrift en de toekenning van de Hermen J. Jacobsprijs voor dit onderwijs innovatie project.

Het eerste artikel over het ontstaan van de leesmethodiek Lezen moet je dóén. De toen ontwikkelde werkwijze is nog steeds actueel.
Trijntje de Wit in het tijdschrift P.C.O. Speciaal.